Co to jest analiza SMART?

Analiza SMART to narzędzie, które pomaga w dobrym określeniu celu tak, by już to działało na twoja korzyść i pomagało ci w jego realizacji.

Nazwa jest akronimem angielskich wyrazów:
Simple, Measurable, Achievable, Relevant, Timely defined,
co tłumaczy się na polski jako:
Prosty, Mierzalny, Osiągalny, Istotny, Określony w czasie.

Gdzie wykorzystuje się SMART?

Mówi się, że dobrze określony cel to połowa sukcesu. Model SMART jest wykorzystywany przez olbrzymie korporacje przy określaniu celów strategicznych i przez pojedynczych ludzi formułujących codzienne priorytety.

Czego dowiem się dalej?

  • Poznaj zasady dobrze sformułowanego celu
  • Wykonanie analizy SMART w praktyce
  • Przykład 1 – SMART – Chcę schudnąć
  • Przykład 2 – SMART – Chcę zostać pilotem samolotu.
  • Przykład 3 – SMART – Chcę wybudować dom


 
 

Poznaj zasady dobrze sformułowanego celu

1. Prosty

Twój cel powinien być jasno określony i prosto sformułowany, tak by nie było wątpliwości czego dotyczy. 
Nie mów sobie, że pragniesz  ćwiczyć.
Mów raczej, że masz zamiar co najmniej dwa razy w tygodniu chodzić na siłownię i raz w tygodniu na basen.

 
2. Mierzalny

Musisz mieć możliwość zmierzenia swojego celu. Inaczej mówiąc, powinieneś dokładnie wiedzieć, kiedy go zrealizujesz. Jeśli powiesz „chce więcej ćwiczyć”, to wystarczy, że zamiast jednej pompki miesięcznie będziesz robił dwie i Twój cel będzie osiągnięty. Ale tylko pozornie, bo chyba nie o to Ci chodziło. Lepiej określić cel precyzyjnie: chcę ćwiczyć dwa razy w tygodniu po pół godziny.
 
3. Osiągalny

Cel, który sobie wyznaczysz, powinien być realistyczny tj. możliwy do osiągnięcia. Jeśli założysz, że jutro zdasz FCE (First Certificate in English), a Twoja obecna znajomość angielskiego ogranicza się do słów hamburger i shake, to z pewnością nie uda Ci się go osiągnąć. Warto kierować się starym powiedzeniem „Mierz siły na zamiary”. Oczywiście ambitny cel zmotywuje Cię silniej, ale nierealistyczny sprawi, że nie będziesz podejmował nawet elementarnych działań.
4. Istotny

Najprościej mówiąc – Twój cel powinien być naprawdę Twój. Powinien dotyczyć sprawy, która ma dla ciebie znaczenie a jego realizacja ma wiązać się dla Ciebie z istotną zmianą. Cele narzucone z zewnątrz lub cele zbyt błahe nie mobilizują do ich realizacji. Jeśli administracja bloku, w którym mieszkasz, nakazuje Ci segregację odpadów, to jeśli nie jesteś zapalonym ekologiem, albo chociaż osobą przekonaną o słuszności takich działań raczej nie będziesz stosował się do zaleceń.
5. Określony w czasie
To ostatni element celu, który pozwoli Ci się zorientować, czy udało Ci się go osiągnąć. W przeciwnym razie wciąż możesz mieć wrażenie, że działasz zgodnie z planem, bo czas na osiągnięcie celu rozciągnie się w nieskończoność. Poza tym jeśli nie wyznaczysz sobie terminu wykonania, to najprawdopodobniej będziesz się długo ociągał z rozpoczęciem działań. Niech ten czasokres będzie konkretny: w ciągu tygodnia, do końca kwietnia, do Wigilii tego roku, do następnych urodzin.

Analiza SMART ‒ Określanie celu w praktyce

 

Przykład 1:
Chcę schudnąć


Jeśli planujesz zrzucić zbędne kilogramy, Twój cel może być określony w następujący sposób:
„Przez najbliższy miesiąc, rozpoczynając od jutra, będę 1 w tygodniu chodził na basen, 3 razy w tygodniu wracał pieszo z pracy i jeździł na rowerze raz w tygodniu przez co najmniej godzinę. Dodatkowo na cały ten czas zrezygnuję z białego pieczywa i słodyczy.”

Tak określony przez Ciebie cel jest:
Prosty (S) – jest prosty i jasno określony, wiesz dokładnie o jakie działania i zmiany chodzi
Mierzalny (M) – określiłeś, ile razy w tygodniu będziesz wykonywał kolejne działania, jak długo będziesz to robił i kiedy zaczniesz
Osiągalny (A) – tak rozłożone ćwiczenia dają Ci szansę wywiązania się z założonego planu. Nie kolidują z innymi zobowiązaniami. Najprościej mówiąc są dla Ciebie wykonalne. Zmiany w diecie są niezbyt restrykcyjne, przez co zwiększasz swoje szanse powodzenia
Istotny (R) – jeśli rzeczywiście chcesz schudnąć, zdrowa sylwetka i dobra forma są dla Ciebie istotne
Określony w czasie (T) – określiłeś dokładnie, że będziesz wykonywał ćwiczenia i wprowadzisz ograniczenia do swojej diety na okres miesiąca rozpoczynając od jutra

 

Przykład 2:
Chcę zostać pilotem samolotu.
Wyobraź sobie, że zapragnąłeś zostać pilotem. Twój cel mógłby wyglądać tak:
„W tym tygodniu dowiem się, jakie należy spełniać warunki, by zostać pilotem i jeśli je spełniam, zapiszę się na kurs pilotażu, a w ciągu najbliższego roku ukończę kurs teoretyczny i praktyczny, wykonam niezbędne badania oraz zdam egzamin końcowy i uzyskam licencję pilota samolotu turystycznego.”

 

Tak określony przez Ciebie cel jest:
Prosty (S) – dokładnie zaznaczyłeś, co chcesz osiągnąć i jakie kroki podejmiesz
Mierzalny (M) – określiłeś jakie kolejno etapy osiągniesz, by dotrzeć do właściwego celu, dzięki temu w każdym momencie będziesz wiedział, co masz już za sobą, a „ile” celu pozostało Ci do zrealizowania
Osiągalny (A) – jeśli wiesz, że Twoja kondycja psychofizyczna na to pozwala, to tak sformułowany cel jest w Twoim zasięgu. Masz wystarczająco dużo czasu, by przejść przez część teoretyczną i praktyczną kursu oraz zdać egzamin
Istotny (R) – jeśli samodzielne latanie samolotem od dzieciństwa było Twoim marzeniem, to z pewnością postawiony cel jest dla ciebie ważny
Określony w czasie (T) – określiłeś precyzyjnie, kiedy zapiszesz się na kurs i w jakim czasie zamierzasz zakończyć go z sukcesem

 

Przykład 3:
Chcę wybudować dom!
Pomyśl, że zapragnąłeś wybudować dom. Twój cel może brzmieć następująco:
„W ciągu następnych 4 lat zbuduję własny dom parterowy o powierzchni ok. 120m2 na działce, którą kupię i wykończę go do takiego stopnia, bym mógł się do niego wprowadzić.”

 

Cel określony w taki sposób jest:
Prosty (S) – wiesz dokładnie, że chodzi o wybudowanie i wykończenie parterowego domu o powierzchni ok. 120m2
Mierzalny (M) – wiesz dokładnie, jaki dom będziesz budował i do jakiego stanu musisz go doprowadzić
Osiągalny (A) – 4 lata to wystarczający czas, by znaleźć i kupić działkę, zdobyć pieniądze potrzebne na rozpoczęcie prac oraz wybudować własny dom. Tak postawiony cel wydaje się więc być w zasięgu ręki
Istotny (R) – własny dom to sprawa ważna dla większości ludzi. Jeśli i Twoim marzeniem jest posiadanie samodzielnego mieszkania, to z pewnością cel ten jest istotny
Określony w czasie (T) – wyraźnie zaznaczyłeś czas, w jakim zrealizujesz swoje zamierzenie (4 lata)